Door Natuuracademie Reeuwijkse Plassen

Op maandag 8 en woensdag 10 september 2025 vond het tweede deel van de minicursus natuurvriendelijke oevers plaats. In deze cursus stond een project van Watersnip Advies centraal, uitgevoerd bij een kwekerij in Boskoop. Hier werd op een vernieuwende en toegankelijke manier een oever met harde beschoeiing omgevormd tot een natuurvriendelijke variant.

Excursie naar kwekerij Vurens

De deelnemers bezochten op maandagavond de kwekerij Vurens in Boskoop. Hier werd getoond hoe de transformatie naar een natuurvriendelijke oever laagdrempelig gerealiseerd kan worden. John van Gemeren van Watersnip Advies vertelde enthousiast over deze nieuwe methode met de naamgeving ‘Kraggen en tillen‘ die door hem is gepatenteerd. De uitvoering van deze methode blijft niet beperkt tot de Watersnip. Ook het Hoogheemraadschap van Rijnland is positief over deze nieuwe opzet.

Wat zijn Kraggen en tillen ?

De methode bestaat uit het nabootsen van de van oorsprong natuurlijke oevervorm kraggen en tillen. De eerste stap bestaat uit het aanbrengen van een drager, net onder de waterlijn, waarop vervolgens bagger geschept kan worden. De drager kan bestaan uit houten (vuren)plankjes of wilgentakken op de harde beschoeiing. De zaden in de bagger of door inzaaien, kunnen dan een natuurvriendelijke oever creëren. Planten en dieren krijgen op deze nieuwe manier volop kans om te groeien en ontstaat er zoals het project liet zien, een uitbundige begroeiing. Het trekt een grote verscheidenheid aan bloeiende planten aan en creëert een nieuw leefgebied voor vissen als paaigebied. Ook insecten en amfibieën zoals kikkers en salamanders vinden daar een plek. Zo krijgt de oever met een oorspronkelijke kale beschoeiing een veel rijkere ecologische functie. En voor de voorbijgangers valt er weer iets te zien!

• 

  Kijken naar Kraggen en tillen

• 

Vervolg in het Streekmuseum

De cursus werd op woensdagavond voortgezet met een theoretische avond in het Streekmuseum Reeuwijk. De avond begon met het voorbeeld van de natuurvriendelijke oevers van de Steupel, waarna John van Gemeren dieper inging op het project ‘Kraggen en tillen’ en het belang om deze natuurvriendelijke aanpak ook in het Reeuwijkse plassengebied te ontwikkelen. Hij benadrukte de urgentie en de praktische mogelijkheden voor bewoners die zelf de kraggen-en-tillenmethode willen toepassen op hun perceel, waarbij vooral de laagdrempeligheid van de ingreep opviel.

Financiële stimulans en praktijkvoorbeeld

Na deze plenaire sessie vertelde Wouter de Waal van Stichting De 12 Reeuwijkse Plassen over de subsidiemogelijkheden voor de aanleg van natuurvriendelijke oevers: de stimuleringsregeling “Ruimte voor Riet‘ en de binnenkort verwachte regeling voor het toepassen van de Kraggen-en-tillen methode. Hij stelde dat de vele harde beschoeiingen in het plassengebied en de omliggende woonwijken aanzienlijk mooier en levendiger kunnen worden door deze eenvoudige toepassing.Een smalle strook met bloeiende planten maakt al verschil. Voor meer informatie over de Stimuleringsregeling Reeuwijkse Plassen (SRP) klik hier: Stimuleringsregeling

Na de pauze gaf Marcel van der Werf van Waterplantenspecialist te Reeuwijk, een toelichting op de positieve invloed van water- en oeverplanten op de waterkwaliteit van sloten. Zijn bedrijf zet deze planten in om op praktische wijze bij te dragen aan een beter ecosysteem.

Nieuwsgierig naar meer?

In de volgende minicursus van eind november wordt dieper ingegaan op het onderwerp natuurvriendelijke oever en verdere uitleg hoe aanspraak te doen op de stimuleringsregeling. Voor updates van de natuuracademie Reeuwijkse plassen, stuur een e-mail aan Joke.natuuracademie@gmail.com

Natuuracademie Reeuwijkse Plassen – IVN